Życie w Niemczech, Poradniki dla pracowników, 01 września 2025
urlop-w-pracy-w-niemczech

W Niemczech zasady dotyczące jego przyznawania i planowania są ściśle określone przepisami prawa pracy. Standardowy wymiar urlopu różni się w zależności od rodzaju umowy i liczby dni roboczych w tygodniu, ale zawsze musi spełniać minimalne wymogi ustawowe. Co ważne, pracodawca nie może dowolnie odmówić udzielenia urlopu, chyba że koliduje on z istotnymi potrzebami firmy, np. w okresie zwiększonego zapotrzebowania produkcyjnego. Dowiedz się, ile dni urlopu przysługuje pracownikom w Niemczech, jak wygląda procedura jego zgłaszania i kiedy może być on przesunięty lub skrócony.

Zasady udzielenia urlopu w Niemczech – co mówi niemieckie prawo pracy?

Prawo pracy w Niemczech precyzyjnie określa minimalne standardy dotyczące urlopu. Państwo zapewnia każdemu pracownikowi coroczne prawo do odpoczynku, którego wymiar jest uzależniony od liczby dni roboczych w tygodniu oraz długości stosunku pracy. Dzięki temu już po pierwszym przepracowanym miesiącu można nabyć prawo do urlopu częściowego, a po całym roku pracy – do pełnego urlopu.

Urlop Niemcy – ile dni przysługuje pracownikom?

Zgodnie z niemieckim prawem, minimalna ilość dni urlopu ustawowego wynosi 24 dni kalendarzowych przy 6-dniowym tygodniu pracy oraz 20 dni przy 5-dniowym tygodniu pracy. Prawo do urlopu rośnie proporcjonalnie wraz z długością stosunku pracy – po pełnym przepracowanym miesiącu przysługuje 1/12 rocznego wymiaru. Co istotne, pracownik od początku zatrudnienia nabywa prawo do urlopu w wymiarze proporcjonalnym do przepracowanego czasu. Pełne prawo do całego wymiaru urlopu przysługuje dopiero po sześciu miesiącach nieprzerwanego zatrudnienia u tego samego pracodawcy.

Co jeśli pracownik zachoruje na urlopie? Ma prawo przerwać urlop i zgłosić niezdolność do pracy pracodawcy. Dni choroby, potwierdzone zwolnieniem lekarskim, nie są wliczane do puli urlopu i mogą zostać wykorzystane w innym terminie.

Możliwość dodatkowych dni urlopowych

Niektóre branże lub zakłady pracy oferują dodatkowe dni ponad ustawowy limit – wynika to z układów zbiorowych, regulaminów lub decyzji pracodawcy. Takie dodatkowe dni mogą przysługiwać pracownikom zatrudnionym na szczególnie wymagających stanowiskach lub w ramach benefitu firmowego. Warto sprawdzić zapisy w umowie lub regulaminie, by wiedzieć, czy poza ustawowym limitem dostępny jest również płatnego urlopu o szerszym zakresie.

Czy pracownik tymczasowy ma takie same prawa do urlopu jak etatowy?

W Niemczech prawo gwarantuje, że także pracownicy tymczasowi, korzystający z agencji, mają prawo do urlopu w takim samym wymiarze jak osoby zatrudnione bezpośrednio przez firmę. Wysokość przysługujących dni zależy od przepracowanego czasu oraz rodzaju umowy. Po kilku przepracowanych tygodniach pracownik nabywa proporcjonalną część urlopu, a po przepracowaniu pełnego roku – pełen wymiar.

Czy można uzyskać urlop bezpłatny?

Urlop bezpłatny w Niemczech nie jest regulowany ustawowo – jego udzielenie zależy od porozumienia między pracodawcą a pracownikiem. Pracodawca może wyrazić zgodę na taki wniosek, jeśli pozwalają na to okoliczności organizacyjne firmy. Warto jednak pamiętać, że w okresie urlopu bezpłatnego nie nalicza się prawa do płatnego urlopu, a czas ten nie wlicza się do stażu pracy wymaganego do nabycia całego urlopu.

Czym jest urlop częściowy?

Jeśli pracownik zakończy stosunek pracy przed upływem 6 miesięcy zatrudnienia, nie traci prawa do wypoczynku – w takim przypadku przysługuje mu tzw. urlop częściowy, naliczany proporcjonalnie do długości umowy. Zgodnie z niemieckim prawem, za każdy pełny przepracowany miesiąc nabywa się 1/12 rocznego wymiaru urlopu ustawowego.

Przykładowo:

  • po 1 miesiącu pracy – 1/12 rocznego urlopu, 
  • po 2 miesiącach pracy – 2/12 rocznego urlopu, 
  • po 3 miesiącach pracy – 3/12 rocznego urlopu.

Dzięki temu liczba dni urlopu rośnie proporcjonalnie do przepracowanych pełnych miesięcy, aż do uzyskania pełnego prawa po 6 miesiącach.

Czy pracodawca może odmówić udzielenia urlopu pracownikowi?

Zgodnie z niemieckim prawem pracy, prawo do urlopu przysługuje każdemu pracownikowi i co do zasady powinien on mieć możliwość zaplanowania oraz wykorzystania dni wolnych w dogodnym dla siebie terminie. Pracodawca nie może dowolnie odmówić urlopu – może to zrobić jedynie w wyjątkowych sytuacjach, np. gdy jednocześnie wnioskuje wielu pracowników z tego samego działu lub gdy urlop pracownika spowodowałby poważne zakłócenia w funkcjonowaniu firmy. Ważne jest jednak, aby umożliwić pracownikowi wykorzystanie swojego urlopu w danym roku kalendarzowym.

Czy niewykorzystane dni przechodzą na kolejny rok?

W niemieckim prawie pracy podstawową zasadą jest, że urlop należy wykorzystać w roku kalendarzowym, w którym powstało do niego prawo. Niewykorzystane dni stają się wówczas zaległym urlopem, który, przy spełnieniu określonych warunków, można przenieść na kolejny rok. Pracownik powinien jednak zaplanować wolne w odpowiednim czasie, ponieważ zaległy urlop należy wykorzystać do 31 marca następnego roku kalendarzowego.

Jak wnioskować o urlop?

W Niemczech procedura wnioskowania o urlop jest prosta, ale wymaga zachowania określonych zasad formalnych. Pracownik powinien złożyć pisemny lub elektroniczny wniosek o wolne z odpowiednim wyprzedzeniem, tak aby pracodawca mógł zaplanować zastępstwa i zapewnić ciągłość pracy działu. Dotyczy to zarówno krótkich dni wolnych, jak i korzystania z pełnego urlopu przysługującego w danym roku kalendarzowym. Wniosek musi zawierać daty planowanego wypoczynku oraz informację o rodzaju urlopu (np. wypoczynkowy, okolicznościowy). Decyzja pracodawcy o zatwierdzeniu lub ewentualnej zmianie terminu powinna być przekazana w rozsądnym czasie, aby pracownik mógł odpowiednio przygotować się do wyjazdu lub zaplanować odpoczynek.

Znajomość zasad dotyczących urlopu w Niemczech pozwala lepiej planować wypoczynek i uniknąć nieporozumień w miejscu pracy. Wybierając legalne oferty zatrudnienia, masz pewność, że Twoje prawa – w tym prawo do pełnego urlopu – są chronione i jasno określone w umowie.

Sprawdź nasze aktualne oferty pracy w Niemczech

Zaaplikuj, znajdziemy Ci pracę

    Zapoznałem się z klauzulą informacyjną MONDI sp. z o.o. Moje dane będą przetwarzane w procesie rekrutacji na podstawie art. 6 ust. 1 lit. b) RODO. Zapoznałem się z klauzulą informacyjną MONDI sp. z o.o. Moje dane będą przetwarzane w procesie rekrutacji na podstawie art. 6 ust. 1 lit. b) RODO.
    Zostałem poinformowany, że w przypadku podania danych innych niż wynikających z zakresu art. 22 [1] Kodeksu pracy, dane przetwarzane są na podstawie zgody, którą mogę wycofać w każdej chwili, poprzez wysłanie wiadomości z żądaniem na adres mailowy: info@mondi.pl lub osobiście w siedzibie Administratora. Zostałem poinformowany, że w przypadku podania danych innych niż wynikających z zakresu art. 22 (1) Kodeksu pracy, dane przetwarzane są na podstawie zgody, którą mogę wycofać w każdej chwili, poprzez wysłanie wiadomości z żądaniem na adres mailowy: info@mondi.pl lub osobiście w siedzibie Administratora.
    Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych w celu wykorzystania ich w przyszłych naborach prowadzonych przez MONDI sp. z o.o., przez okres najbliższych 10 lat. Udzieloną zgodę mogę wycofać w każdej chwili, poprzez wysłanie wiadomości z żądaniem na adres mailowy: info@mondi.pl lub osobiście w siedzibie Administratora. Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych w celu wykorzystania ich w przyszłych naborach prowadzonych przez MONDI sp. z o.o., przez okres najbliższych 10 lat. Udzieloną zgodę mogę wycofać w każdej chwili, poprzez wysłanie wiadomości z żądaniem na adres mailowy: info@mondi.pl lub osobiście w siedzibie Administratora.